اصول احداث باغ بادام

درخت بادام یک درخت بسیار مقاوم است. در اکثر مناطق کشورمان قابلیت کشت دارد. این درخت مقاومت بسیار بالایی دارد درنتیجه هزینه های آبیاری و هزینه ی نگهداری از جمله سمپاشی و کوددهی و… آن نیز بسیار مقرون به صرفه است. از طرفی درخت آن خیلی بلند قد نیست و عملیات برداشت محصول آن احتیاجی به استفاده از ابزار آلات پیشرفته و خاصی ندارد. در نتیجه هزینه احداث باغ بادام خیلی زیاد نیست. درختان بادام میتوانند در سال دوم پس از کاشت شروع به محصول دهی کنند. محصول این درخت یعنی بادام، بسیار خوشمزه است و طرفداران بسیار زیادی دارد. درخت بادام به علت دیرگل بودن و مقاومت بالای آن، میتواند در مناطقی که هیچ درختی قادر به تحمل آن نیست یعنی مناطق بسیار سرد و مناطقی که دچار سرمای دیررس میشوند نیز به خوبی رشد کند و محصول دهی داشته باشد. اگر میخواهید نحوه ی احداث باغ بادام را بدانید، با ما همراه باشید.

آموزش احداث باغ بادام در ۱۰ قدم

عوامل متعددی در نحوه ی احداث باغ بادام تاثیرگذار است. از جمله آب و هوا، آزمایش خاک، ارتفاع از سطح دریا، نحوه ی آبیاری و… که هرکدام در میزان و رقم بادامی که باید در باغمان بکاریم بسیار حائز اهمیت هستند. به طور کلی مراحل احداث باغ بادام به ترتیب زیر است:

آب و هوا

بادام بیشتر در مناطق با عرض جغرافیایی ۳۰-۵۵ درجه ی شمالی بهترین محصول دهی را برای باغدار به همراه دارد و به علت قرارگیری کشور در عرض جغرافیایی ۲۵-۴۰ درجه ی شمالی، کاشت نهال بادام در بیشتر نقاط کشور با محصول دهی بسیاری خوبی همراه است. یعنی در بیشتر نقاط کشور (بجز مناطق با رطوبت بالا از جمله حاشیه خلیج فارس و دریای عمان و دریای خزر) قابلیت کشت و محصول دهی دارد.
درخت بادام میتواند در آب و هواهای مدیترانه ای و مناطق دارای تابستان های گرم و خشک و حتی مناطق سرد به خوبی رشد کند. دلیل آن نیاز کمتر این درخت به آبیاری است
دمای قابل تحمل برای درخت بادام بین ۲۰- درجه تا ۴۵ درجه سانتیگراد است. میوه ی درخت بادام بین ۱۵۰ تا ۲۴۰ روزه میرسد و دمای مناسب برای محصول دهی درخت حدود ۲۰ الی ۲۵ درجه و ماکسیمم ۳۵ درجه سانتیگراد است.

• برای بیدار شدن درخت از خواب زمستانی درجه حرارت هوا باید به ۶ درجه سانتیگراد رسیده باشد.
• در باغ هایی که در دامنه ی مشرف به جنوب هستند درختان سریعتر گلدهی میکند. اما باید مراقب سرمازدگی بهاره نیز باشیم.
• گلبرگ ها در دمای ۴- درجه و گل های باز شده ی درخت بادام در دمای ۲- درجه و چغاله بادام ها در دمای ۱- درجه یخ میزنند.
• اگر در هنگام رسیدن میوه هوا ابری یا بارانی باشد، لکه های قهوه ای روی پوست میوه ظاهر میشوند.
• اگر قصد احداث باغ بادام دیم را دارید حتما دقت کنید میزان بارش باران در منطقه ی کاشت، باید بیشتر از ۴۰۰ میلی لیتر باشد.
• درخت بادام در مناطقی که رطوبت آن بیش از ۷۰ درصد است، دچار بیماری میشود. به همین دلیل کاشت نهال بادام در این مناطق اصلا توصیه نمیشود.
• همچنین رطوبت نسبی کمتر از ۲۰ درصد نیز با دمای بیش از ۳۵ درجه سانتیگراد، عملیات لقاح درختان را با مشکل جدی مواجه میکند.

خاک

برای پیاده سازی بهترین روش احداث باغ بادام؛ بهتر است قبل از احداث باغ بادام آبی، یک آزمایش خاک گرفته و نتایج آن را بررسی کنیم. باید بدانیم که درخت بادام در خاک های رسی سنگین و خاک های مرطوب رشد مناسبی ندارد. خاک های لومی یکدست بهترین خاک برای کاشت نهال بادام است. همچنین میتوانیم بادام را در مناطقی بکاریم که دارای خاک های شنی رسی و سنگلاخی است. این خاک ها میتوانند نفوذپذیری بسیار عالی با حفظ تهویه هوا را داشته باشند. توجه کنید که عمق خاک باید حداقل ۳ متر باشد.

• از لحاظ حاصلخیزی و حفظ بهتر رطوبت و امکان آبیاری بهتر، خاک های لومی بهتر از خاک های شنی هستند.
• درخت بادام میتواند در مقابل خاکهای آهکی مقاومت بسیار بالایی از خود نشان دهد. در این گونه خاک ها معمولا نمیتوان درخت دیگری را کاشت و عملا بایر میماند. اما درخت بادام میتواند ۲۰ تا ۳۰ درصد آهک را در خاک تحمل کند.
• در خاک هایی که دارای شوری کمتر از ۴ میلی موس بر سانتیمتر هستند نیز میتوان درخت بادام را کاشت. اما باید دانست که این میزان شوری باعث کاهش عملکرد درخت خواهد شد.
• PH مناسب جهت کشت درختان بادام بین ۵٫۵ تا ۵٫۸ است. معمولا در اکثر نقاط کشور میزان اسیدیته ی خاک بیشتر است به همین دلیل باید با روش هایی خاک را اصلاح کرد. اصلاح خاک باعث برطرف کردن نیازهای غذایی گیاهان برای تسهیل در جذب و تغذیه ی بهتر گیاه میشود.

پیدا کردن رقم و پیاده کردن نقشه طراحی باغ بادام

پس از گذراندن مراحل فوق اکنون به مرحله ی انتخاب نهال برای باغ خود میرسیم. انتخاب رقم نهال مهم ترین بخش از دستورالعمل احداث باغ است. برخی از ارقام بادام خودتلقیح هستند. برخی دیگر باید به صورت ترکیبی در باغ کاشته شوند. مواردی که در انتخاب رقم نهال حائز اهمیت است. از جمله سازگاری گرده، زمان گلدهی، زمان رسیدن میوه، سهولت جدا شدن میوه، سهولت جدا شدن میوه از پوست، عملکرد درخت، مقاومت پوسته ی چوبی میوه، عاری بودن از آفات و بیماریها و سایر اختلالات، قابلیت عرضه به بازار و… در انتخاب رقم بسیار حائز اهمیت است.
در دستورالعمل احداث باغ بادام آبی آماده است، فاصله ی کاشت نهال های بادام باید به صورت مستطیلی ۵ در ۶ متر باشد. اگر باغ شما در مناطق کوهستانی واقع شده است میتوانید این فاصله را به ۵ در ۵ متر ویا ۶ در ۶ متر نیز برسانید. در مناطق با زمین شیب دار میتوان این فاصله را کمتر کرد. در مناطق گرمسیری میتوان از طراحی کاشت مربعی و مثلثی ۵ در ۵ متر ویا ۶ در ۶ متر استفاده کرد.

در نقشه احداث باغ بادام، فواصل بین درختان به ۴ عامل مهم بستگی دارد:

• اول زمین و ریشه های درختان : درخت بادام یک درخت مقاوم است. ریشه درختان بادام به صورت عمودی و به مقدار گسترده در خاک نفوذ میکنند تا مواد غذایی و آب را به درخت برسانند. به همین دلیل باید فاصله ای بین درختان قرار دهیم، که ریشه های درختان باد یکدیگر درگیر نشوند.
• دوم شاخه های درختان : اگر فاصله ی درختان از یکدیگر کم باشد. شاخه های درختان روی همدیگر سایه می‌اندازند و مانع از جذب نور خورشید و فتوسنتز در شاخه و برگ درخت خواهد شد. و این عامل باعث کاهش محصول و ضعیف شدن درخت خواهد شد.
• سوم عبور تجهیزات کشاورزی : درست است که درخت بادام احتیاج به تجهیزات کشاورزی خاصی ندارد، اما باید در نظر داشته باشیم که ممکن است، در مواقعی مجبور باشیم از برخی از تجهیزات بهره ببریم. فاصله ی استاندارد کاشت نهال بادام باید برای تمامی این موارد پیش بینی هایی داشته باشد.
• چهارم استفاده از فضای باغ : ایجاد فاصله ی زیاد باعث میشود که ما از فضای زمین و باغ خودمان بهره ی کافی را نبریم. همچنین هزینه های آبیاری و نگهداری درختان افزایش بیابد.

آماده کردن زمین

در طرح احداث باغ بادام آمده است، خاک باغ در تمامی زمین یکسان نیست. ممکن است خاک یک بخش از زمین با سایر مناطق متفاوت باشد. حتی برخی از ویژگی های فیزیکی مثل عمق خاک، میزان سنگلاخی، عمق نفوذ خاک و… ممکن است متفاوت باشد. به همین دلیل باید یک اصلاح خاکی در تمامی زمین داشته باشیم. پس از آنکه آزمایش خاک گرفتیم باید موارد زیر را برای اصلاح خاک رعایت کنیم.

• اول موانع فیزیکی را برداشته و اگر در زمین زهکشی وجود دارد آن را حذف کنیم.
• دوم خاک در تمامی زمین باید به گونه ای اصلاح شود که قابلیت نفوذ و حفظ رطوبت در تمام آن یکسان باشد.
• سوم در خاک محدودیت هایی وجود نداشته باشد که اصلاح آن بعد از احداث باغ غیرممکن باشد.

اصلاح خاک برای آماده کردن زمین در مناطقی که دارای خاک یکنواخت نیستند، (خاک های لایه لایه) ضروری است. باید بافت و عمق خاک را با استفاده از روش هایی اصلاح کنیم. در خاک های لایه لایه، در هر لایه ممکن است با یک مدل خاک متفاوت مواجه شویم توصیه میشود که خاک لایه های مختلف را باهم مخلوط کنیم. در مواردی باید به آن خاک و کودهای دیگری نیز اضافه کنیم.
در خاک های رسی، به این دلیل که رس مانع حرکت آب در خاک میشود و نفوذ پذیر نیست و همچنین مانع از تهویه و تنفس خاک نیز میشود؛ باید خاک را با بقیه نیم رخ خاک مخلوط کنیم. اگر خاک دارای لایه های سخت است، باید شکسته و خرد شود تا ریشه بتواند در آن بهتر رشد کند.

آبیاری

بهترین روش آبیاری باغ بادام استفاده از روش آبیاری تحت فشار قطره ای است. برای استفاده از این روش باید محدودیت های فیزیکی خاک را به حداقل برسانیم. سیستم آبیاری تحت فشار احتیاج به طراحی سیتم هیدرولیک و توزیع هوایی آب مصرفی، نگهداری سیستم دارد.
نیاز آبی بادام سالیانه بین ۶ تا ۸ هزار متر مکعب به ازای هر هکتار است. معمولا باید باغ بادام آبی خود را هر ۲ تا ۴ هفته یکبار آبیاری کنید. برای نهال های یکساله باید فواصل آبیاری را به هر ۱۰ روز یکبار کاهش دهید، دلیل آن نیز توان کمتر ریشه برای جذب آب از اعماق زمین است. اگر قصد دارید نهال بادام خود را به صورت دیمی بکارید باید توجه داشته باشید برطبق طرح توجیهی احداث باغ بادام دیم، میانگین بارش سالیانه باید بیش از ۴۰۰ میلی لیتر باشد.
در سیستم تحت فشار به علت دقت بیشتر در آبیاری این رقم به سالیانه ۴ تا ۶ هزار متر مکعب در هر هکتار در سال کاهش میابد. دقت کنید که در زمان گلدهی نباید درختان را آبیاری کنید. این کار باعث ریزش گل شده در نتیجه از میزان میوه ی درخت کاسته میشود.

تربیت درختان

شاید جالب باشد بدانید درختان نیز احتیاج به تربیت دارند. هدف از تربیت درختان حفظ عادت رشد طبیعی در درختان است.

• برای اینکار پس از کاشت نهال سر نهال را در ۸۰ سانتی متری بالای پیوند قطع میکنیم. در سال اول کاشت، جوانه برداری بهاره یا تابستانه میتواند به شدت در رشد درخت تاثیرگذار باشد. بعضی از کشاورزان از روش قطع شاخه های متقاطع، پاجوش، نرکها استفاده میکنند. این کار برای افزایش رشد و محصول دهی حداکثری درخت انجام میشود.
• شاخه برداری برای باز یا تنک کردن تاج و کنترل ارتفاع درخت انجام میشود. همچنین با شاخه برداری و کاستن از درخت، مواد غذایی بهتر در بین سایر نقاط درخت تقسیم میشود. شاخه ها را باید به طور کامل بریده شوند و در محل اتصال به شاخه ی اصلی حذف شوند.
• سربرداری، حذف بخشی از یک شاخه است. این روش حتی میتواند بیشتر از روش شاخه برداری به رشد و تقویت درخت کمک کند. جوانه های تازه معمولا بیشتر در نزدیکی نوک شاخه جمع میشود. به همین دلیل با سربرداری از نوک شاخه قسمت زیادی از نقاط رشد بالقوه حذف میشود و سایر جوانه ها را تحریک به رشد میکند. زمانیکه انتهای شاخه را میبریم، کربوهیدرات های ذخیره شده در قسمت پایین شاخه بهتر در بین سایرین تقسیم میشود.

گرده افشانی

با توجه به اصول احداث باغ بادام معمولا در زمان معرفی هر نهال رقم گرده افشان آن نیز اعلام میشود. گرده افشانی معمولا توسط زنبورعسل و سایر حشرات و یا باد انجام میشود.
نحوه ی کاشت نهال گرده زا بین ردیف های نهال اصلی برای گرده افشانی باید به صورت زیر باشد:

• بین هر ۲ تا ۴ ردیف نهال رقم اصلی یک ردیف رقم گرده زای مناسب باید بین درختان کاشته شود. (کاشت رقم گرده زا بین درختان الزامی است.)
• دمای مناسب جهت گرده افشانی بین ۱۵-۲۵ درجه سانتیگراد است. زنبورهای عسل نیز در دمای ۲۱ درجه بهترین گرده افشانی را برای درخت انجام میدهند.
• باد ملایم باعث گرده افشانی درختان میشود و مفید است اما بادهای که سرعت آنها بیش از ۱۵ متر در ثانیه است، عملیات گرده افشانی را با مشکل جدی مواجه میکند.

نیاز سرمایی

به علت نیاز سرمایی درخت بادام، نهال بادام را در یک دوره ی سرمایی ۱۰۰ الی ۷۰۰ ساعته در دمای کمتر از ۷ درجه نگهداری میکنند. این کار تحمل سرمای درخت را تا ۲۰- درجه حتی دماهای کمتر (به شرط آنکه روند سرما، تدریجی صورت باشد.) میرساند.
با این وجود محافظت از سرمای میتواند تا مقدار زیادی از سوختن جوانه ها و میوه های بادام جلوگیری کند. میزان سرمای منطقه در فصل شکوفه زنی و تولید میوه میتواند تعیین کند که آیا محل مورد نظر برای کاشت بادام مناسب است یا خیر.
البته روش هایی مثل مدیریت آب موجود در خاک و پوشش زمین و کنترل تشکیل یخ همچنین حفاظت فعال و مستقیم شامل استفاده از بخاری و ماشین های مولد باد و فواره در زیر درختان و آبیاری سطحی و ریز فواره از دیگر مواردی است که برای کنترل سرما استفاده میشود.

کوددهی

مشاوران احداث باغ بادام معتقدند؛ مواد غذایی مورد نیاز درختان ۱۴ عنصر (مهم ترین آنها نیتروژن، پتاسیم، فسفر، کلسیم، منیزیم، گوگرد) به اضافه ی کربن، هیدروژن و اکسیژن است. مقادیر لازم از این عناصر برای هر رقم از گیاه متفاوت است. گیاهان از این عنصرها برای ساخت ترکیبهای آلی مثل پروتئین و اسید نوکلییک استفاده میکنند و یا برای تنظیم ph خاک از آن استفاده میکنند. معمولا این عناصر با کودهای دامی و کودهای شیمیایی تنظیم میشود.

• کود دامی، معمولا باید سالیانه ۱۵ الی ۳۰ تن کود دامی به ازای هر هکتار به خاک اضافه کنیم. این کود را به صورت چالکود و در فصل پاییز و زمستان به باغ میدهیم.
• کود شیمیایی، بعد از انجام آزمایش خاک تقریبا میدانیم که چه مقدار از عناصر مورد نیاز درخت در خاک وجود دارد. معمولا برای باغ های جوان K,P,N باید به ترتیب ۴۵، ۴۵، ۱۵ کیلوگرم در هکتار باشد. برای باغ های چند ساله که شروع به باروری کرده این مقادیر متفاوت است.

برای هر درخت مقادیر زیر از کود شیمایی مورد نیاز است 

• در زمان رشد میوه تا یک هفته قبل از برداشت، باید ۳ تا ۵ بار محلول پاشی کلروکلسیم پنج در هزار انجام دهیم.
• دو بار محلول پاشی جهت افزایش Fruit set با ترکیبی از اوره ۵ در هزار و سولفات روی ۵ در هزار و اسید بوریک ۵ در هزار یکبار در اواخر تابستان و یکبار در اواخر اسفند تا اوایل فروردین، بر روی درختان انجام شود.

آفات درختان بادامهمانطور که گفته شد درخت بادام درخت مقاومی است. اما ممکن است به دلیل شرایط بد نگهداری و آب و هوایی و عدم رعایت آبیاری مورد نیاز درخت به بیماری ها و آفاتی نیز مبتلا شود. مهم ترین آفاتی که ممکن است گریبان گیر درخت بادام بشود موارد زیر است:

• بیماری زنبور مغزخوار بادام Eurytoma amygalali

این حشره میوه را تحت تاثیر قرار میدهد. زنبور مغز خوار بادام روی میوه های جوان تخم ریزی میکند و باعث ریزش آنها میشوند. میوه هایی که نمیریزند نیز مومیایی شده و در زمستان محل زندگی لارو میشوند. برای مبازره باید از روش های مکانیکی و جمع آوری برگ و میوه های آسیب دیده و سوزاندن آن و سمپاشی مخصوص استفاده کنیم.

• بیماری غربالی بادام Shot hole

این بیماری در مناطق بسیار مرطوب و پرباران برای درخت به وجود می‌آید. این بیماری میتواند موجب ریزش برگ ها و سقوط میوه های بشود.

• سرشاخه خوار بادام و هلو Anarsia Lineatella

این آفت در درختان بسیار متداول تر است. معمولا به میوه های هسته دار حمله میکند. سرشاخه خوار هلو در زیر پوست تنه در محل اتصال چوبهای یک تا سه ساله زمستانه تجمع میکنند. در زمان گلدهی برروی برگهای جوان مهاجرت کرده و باعث ریزش گلبرگها میشوند.روش مبارزه با این آفت در مقاله ی بیماری های بادام به طور کامل توضیح داده شده است.نتیجه گیریدر این مقاله نکات مهم در احداث باغ بادام را دانستیم و متوجه شدیم چطور شرایط مناسب برای احداث باغ بادام را فراهم کنیم. همانطور که دانستید درخت بادام یک درخت با مقاومت بالا است و میتواند با کمترین امکانات بهترین محصول دهی را به همراه داشته باشد. از طرفی هزینه احداث باغ بادام نسبت به سایر درختان بسیار مقرون به صرفه تر است. درنتیجه بهترین انتخاب برای بیشتر باغ ها در سراسر کشور احداث باغ بادام آبی است.نهالستان سعید قاسمی دارای بیش از نیم قرن تجربه در زمینه ی پرورش و فروش نهال بادام، شناخت انواع بیماریهای بادام و بیماریهای نهال بادام است. نهالستان پالیز نهال بزرگ ترین نهالستان در شمال غرب ایران است. این نهالستان قادر است انواع ارقام بادام را در هر مقیاسی برای مشتری فراهم کند. دارای شماره ثبت اختراع و شناسنامه ی معتبر است. اگر قصد خرید نهال بادام یا کسب اطلاع از چگونگی احداث باغ بادام را دارید حتما با مشاوران ما در نهالستان پالیز نهال تماس بگیرید تا از مشاوره های رایگان ما بهره مند شوید.